Liên đoàn Bóng đá Quốc tế (tiếng Pháp: Fédération Internationale de Football Association – FIFA; tiếng Anh: International Federation of Association Football) là cơ quan quản lý môn bóng đá, futsal và bóng đá bãi biển ở cấp độ thế giới. FIFA chịu trách nhiệm tổ chức các giải thi đấu quốc tế lớn của môn bóng đá, tiêu biểu là World Cup được bắt đầu từ năm 1930 và World Cup nữ từ năm 1991.
FIFA được thành lập năm 1904 với mục đích giám sát giải đấu quốc tế giữa các đội tuyển quốc gia của Bỉ, Đan Mạch, Đức, Hà Lan, Pháp, Tây Ban Nha, Thụy Điển và Thụy Sĩ. Có trụ sở tại Zürich, hiện có 211 quốc gia thành viên. Các quốc gia thành viên phải đồng thời là thành viên của một trong sáu liên đoàn châu lục sau: châu Á, châu Âu, Bắc & Trung Mỹ và Caribe, châu Đại Dương, Nam Mỹ và châu Phi.
Bạn đang đọc: FIFA – Wikipedia tiếng Việt
Mặc dù FIFA không có quyền trấn áp luật bóng đá ( đây là nghĩa vụ và trách nhiệm của Ủy ban bóng đá quốc tế ), nhưng họ chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trong cả việc tổ chức triển khai và tiếp thị cho giải đấu, qua đó tạo ra lệch giá từ hỗ trợ vốn. FIFA là một tổ chức triển khai vô cùng phong phú, hoàn toàn có thể nói là tổ chức triển khai thể thao, phi chính phủ giàu sang nhất quốc tế. Ước tính, năm 2013, FIFA thu về hơn 1,3 tỉ đô la Mỹ, doanh thu đạt 72 triệu đô la Mỹ, và có lượng dự trữ tiền mặt lên tới hơn 1,4 tỉ đô la Mỹ. [ 5 ]Các báo cáo giải trình tìm hiểu của những phóng viên báo chí đã cho thấy mối link của chỉ huy FIFA với những hoạt động giải trí tham nhũng, hối lộ và cáo buộc gian lận bầu cử trong cuộc bầu cử quản trị FIFA Sepp Blatter và quyết định hành động trao quyền tổ chức triển khai World Cup 2018 và 2022 cho Nga và Qatar. Những cáo buộc này dẫn đến cáo trạng của chính quan chức cấp cao FIFA và năm nhà điều hành doanh nghiệp được đưa ra bởi Bộ Tư pháp Hoa Kỳ về tội gian lận, lừa đảo, và rửa tiền. [ 6 ] [ 7 ] [ 8 ]
Sự hình thành của FIFA[sửa|sửa mã nguồn]
Năm 1902, Anton Wilhelm Hirschman – Tổng Thư ký Liên đoàn bóng đá Hà Lan đã gặp Frederick Wall – Tổng Thư ký Liên đoàn bóng đá Anh ý kiến đề nghị tổ chức triển khai một giải đấu quốc tế chính thức và xây dựng một tổ chức triển khai bóng đá có quy mô quốc tế. Đề nghị này bị nhiều người trong liên đoàn bóng đá Anh khi đó phủ nhậnAnton Wilhelm Hirschman và nhà báo Robert Guerin của tờ Matin, Thư ký bộ phận bóng đá của Thương Hội những môn thể thao Pháp ( USFSA ) liên tục gửi thư đến những liên đoàn bóng đá khác ở châu Âu để đề xuất họ cùng đứng ra xây dựng một tổ chức triển khai bóng đá quốc tế và đã nhận được sự đồng thuận .Năm 1904, trận giao hữu bóng đá giữa Pháp gặp Bỉ đã diễn ra và được công nhận là trận đấu quốc tế tiên phong ngày 1 tháng 5 và đến ngày 21 tháng 5 thoả ước xây dựng liên đoàn bóng đá chung chính thức được trải qua tại trụ sở của Thương Hội những môn thể thao Pháp số nhà 229, đường Saint Honoré, Paris, gồm có 7 liên đoàn : Pháp, Bỉ, Hà Lan, Đan Mạch, Thụy Sĩ, Tây Ban Nha và Thụy Điển, bầu Robert Guerin làm quản trị tiên phong .
Các quản trị FIFA[sửa|sửa mã nguồn]
Bản đồ quốc tế với sáu liên đoàn lục địa : cụ thể thành viên bên dưới .
Luật và cỗ máy hoạt động giải trí[sửa|sửa mã nguồn]
FIFA đặt trụ sở tại Zürich, và là một hiệp hội được thiết lập dưới pháp luật của Thụy Sĩ .
Sáu liên đoàn thành viên và 211 hiệp hội vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]
Bên cạnh cơ quan toàn thế giới còn có sáu liên đoàn lục địa được công nhận bởi FIFA nhằm mục đích giám sát những trận đấu trên những lục địa và khu vực trên quốc tế. Các hiệp hội thành viên, và không phải là liên đoàn lục địa là thành viên của FIFA. Các liên đoàn lục địa được pháp luật trong điều lệ của FIFA, trở thành thành viên của liên đoàn lục địa là điều kiện kèm theo tiên quyết để trở thành thành viên của FIFA .
Tổng cộng, FIFA công nhận 211 hiệp hội vương quốc và đội tuyển nam vương quốc của họ cũng như 129 đội tuyển vương quốc nữ ; xem list những đội tuyển bóng đá nam vương quốc và mã FIFA của họ. FIFA có nhiều thành viên hơn Liên Hiệp Quốc khi FIFA công nhận 23 thực thể phi chủ quyền lãnh thổ là những vương quốc khác nhau, như bốn trang chủ Nations nằm trong Vương quốc Anh hay đang tranh chấp chính trị vùng chủ quyền lãnh thổ như Palestine và được Israel đồng ý ngồi chung, FIFA là tổ chức triển khai quyền lực tối cao, là nơi mà Trung Quốc đồng ý ngồi chung với Ma Cao, Hong Kong và Đài Loan cùng gia nhập. Hay những lãnh hải đang tranh chấp như Gibralta, Kosovo cũng là thành viên. [ 9 ]Ủy ban công tác làm việc FIFA về những vương quốc nhỏ đã phân loại những thành viên tiềm năng của FIFA thành ba loại :
Bảng xếp hạng bóng đá nam FIFA được cập nhật hàng tháng và kết quả của mỗi đội dựa trên thành tích tại các giải quốc tế, vòng loại và các trận giao hữu. Cũng có một bảng xếp hạng dành cho bóng đá nữ, cập nhật bốn lần một năm.
Xem thêm: Tổng hợp áo đấu EURO 2021 của các ĐTQG
Công nhận và những phần thưởng[sửa|sửa mã nguồn]
FIFA tổ chức một lễ trao giải hàng năm để ghi nhận những thành tích của cá nhân lẫn tập thể của bóng đá thế giới. Về giải cá nhân, cầu thủ nam xuất sắc nhất nhận giải Quả bóng vàng FIFA còn cầu thủ nữ xuất sắc nhất nhận Cầu thủ xuất sắc nhất năm của FIFA; sau đó giải thưởng dành cho cầu thủ nam đến trước năm 2010 được hợp nhất với Quả bóng vàng châu Âu của France Football. Tại tiệc lớn Ballon d’Or, Giải thưởng FIFA Puskás, FIFA/FIFPro Best XI, Giải thưởng FIFA Fair Play, và Giải thưởng cống hiến của FIFA cũng được trao.
Năm 1994, FIFA công bố Đội hình mọi thời đại của FIFA World Cup. Năm 2000 FIFA công bố tác dụng bầu chọn trên Internet, công bố Real Madrid là Câu lạc bộ xuất sắc nhất thế kỷ của FIFA. Năm 2002 FIFA công bố Đội hình trong mơ của FIFA, một đội hình toàn sao mọi thời đại được người hâm mộ bầu chọn .Nằm trong một phần của lễ kỷ niệm một trăm năm vào năm 2004, FIFA tổ chức triển khai ” Trận đấu của thế kỷ ” giữa Pháp và Brazil .
Các nhà hỗ trợ vốn[sửa|sửa mã nguồn]
Các giải đấu của FIFA[sửa|sửa mã nguồn]
Các đội vô địch[sửa|sửa mã nguồn]
Chủ nhà của tổng thể những giải vô địch bóng đá quốc tế của cả nam và nữ
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
Bản mẫu : Bóng đá bãi biển Bản mẫu : Bóng đá trong nhà
Xem thêm: Arsenal F.C. – Wikipedia tiếng Việt