Ai là triệu phú là phiên bản tiếng Việt của chương trình trò chơi truyền hình của nước Anh được mua bản quyền từ gameshow Who Wants to Be a Millionaire?. Chương trình do Ban Sản xuất các chương trình Giải trí (trước đây là Ban Thể thao – Giải trí – Thông tin kinh tế), Đài truyền hình Việt Nam thực hiện và được phát sóng vào mỗi tối thứ ba hàng tuần trên VTV3 từ ngày 4 tháng 1 năm 2005.
Từ 7 tháng 9 năm 2010 đến 28 tháng 6 năm 2011, Ai là triệu phú lên sóng phiên bản mới có tên là Ai là triệu phú – Ghế nóng với luật chơi mới. Sau khi xem xét phản hồi của khán giả, chương trình đã quay trở lại phiên bản cũ kể từ ngày 5 tháng 7 năm 2011.
Vòng bấm phím nhanh ( 2005 – 2017 )[sửa|sửa mã nguồn]
Trong mỗi 1 lượt chơi, 10 ứng viên (từ cuối 2015 đến hết 2017 chỉ còn 6 ứng viên), sẽ tham gia trả lời 1 câu hỏi nhanh để chọn ra người chơi chính cho chương trình, các ứng viên sẽ được hỗ trợ trả lời bằng 1 hệ thống vi tính, ở đó sẽ có 1 câu hỏi và 4 đáp án là, A, B, C và D, các ứng viên sẽ bấm 4 đáp án theo thứ tự trong thời gian nhanh nhất, sau khi hết thời gian, máy tính sẽ kiểm tra thứ tự đúng và người đưa ra câu trả lời đúng và nhanh nhất sẽ được lên ghế nóng ngồi đối diện giữa người dẫn chương trình.
Bạn đang đọc: Ai là triệu phú – Wikipedia tiếng Việt
Từ cuối năm trước đến hết 2017, vòng chơi chỉ không Open trong những chương trình đặc biệt quan trọng ( trừ 1 số tập ngoại lệ ), từ 2018 trở đi thì vòng chơi đã chính thức được vô hiệu ( kể cả những số đặc biệt quan trọng ) .
Vòng chơi chính[sửa|sửa mã nguồn]
Người chơi phải vấn đáp 15 câu hỏi với Lever từ dễ đến khó với thời hạn không số lượng giới hạn. Mỗi câu hỏi có một mức tiền thưởng, tăng dần theo thứ tự. Có ba mốc quan trọng là câu số 5 ( mốc thứ nhất ), câu số 10 ( mốc thứ hai ) và câu số 15 ( mốc ” TRIỆU PHÚ ” ). Vượt qua tổng thể những mốc này, họ chắc như đinh có được số tiền thưởng tương ứng của những câu hỏi đó .Kể từ câu số 10 trở đi, mỗi khi người chơi vấn đáp đúng một thắc mắc, người dẫn chương trình sẽ ký một tấm séc cho người chơi có trị giá phần thưởng tương ứng với câu hỏi mà người chơi vấn đáp đúng .Người chơi có quyền chơi tiếp hoặc dừng game show. Nếu dừng game show, họ sẽ ra về với số tiền tương ứng với câu hỏi đã vấn đáp đúng gần nhất. Nếu chơi tiếp mà vấn đáp sai, game show khép lại và người chơi nhận số tiền thưởng tương ứng với mốc quan trọng gần nhất. Nếu vấn đáp sai khi chưa qua câu số 5, người chơi sẽ không nhận được tiền thưởng. Trả lời đúng tổng thể những câu hỏi, người chơi sẽ trở thành ” TRIỆU PHÚ ” và nhận được tiền thưởng tương ứng với câu hỏi sau cuối .Sau khi người chơi trước đã hết lượt chơi, nếu thời hạn vẫn còn, những ứng viên còn lại sẽ liên tục tham gia vấn đáp câu hỏi nhanh khác cho đến khi hết thời lượng chương trình. Từ 2018 trở đi, MC sẽ chọn người chơi khác vào trường quay. Nếu người chơi chưa triển khai xong lượt chơi mà thời lượng chương trình đã hết, người chơi chính sẽ liên tục lượt chơi của mình trong chương trình tiếp theo. [ 1 ]
Các quyền trợ giúp[sửa|sửa mã nguồn]
Người chơi có 4 quyền trợ giúp sau và hoàn toàn có thể sử dụng bất kể khi nào nếu không biết câu vấn đáp hoặc chưa chắc như đinh với tâm lý của mình. Trong một thắc mắc, người chơi có quyền dùng nhiều quyền trợ giúp, nhưng tổng thể quyền trợ giúp chỉ được sử dụng một lần duy nhất .
Quyền trợ giúp
Sử dụng
50:50
Máy tính sẽ loại bỏ đi 2 phương án sai.
Gọi điện thoại cho người thân
Người chơi liên lạc tới một trong số các số điện thoại đã đăng ký với chương trình từ trước và hỏi ý kiến của người ở đầu dây bên kia trong khoảng thời gian là 30 giây.
Hỏi ý kiến bạn đồng hành
Bạn đồng hành cùng người chơi sẽ tham gia cùng trả lời câu hỏi hiện tại với người chơi chính. Quyền trợ giúp này thay thế cho quyền trợ giúp Hỏi ý kiến khán giả.
Hỏi ý kiến những nhà thông thái
Mỗi tập có 2 nhà thông thái trợ giúp người chơi. 2 nhà thông thái sẽ ngồi trong một căn phòng bí mật ở hành lang trường quay và chỉ có 30 giây để trợ giúp cho người chơi mà không có một thiết bị hỗ trợ tra cứu nào. Điều này được thực hiện tương tự với quyền trợ giúp Three Wise Men (Ba vị vĩ nhân) được sử dụng tại một số quốc gia.[2][3] Quyền trợ giúp này chỉ bắt đầu có hiệu lực từ câu hỏi số 6.
Trước đó, 2 chuyên viên sẽ theo dõi diễn biến của người chơi trong 5 câu hỏi tiên phong và sau khi người chơi quyết định hành động chọn quyền trợ giúp này thì sẽ được liên kết trở lại. Quyền trợ giúp này sửa chữa thay thế cho quyền trợ giúp Tổ tư vấn tại chỗ .
- Hỏi ý kiến khán giả (2005 – 2020; tên khác: Hỏi ý kiến khán giả trong trường quay, 2005 – 2017; Xin ý kiến khán giả trường quay, 2018 – 2020): Mỗi khán giả trong trường quay (kể cả người thân của người chơi) đều được gắn máy khảo sát để đưa ra phương án mình chọn. Khi chọn quyền trợ giúp này, người chơi sẽ nhận được kết quả trợ giúp dưới dạng biểu đồ phần trăm số khán giả lựa chọn từng phương án.
- Tổ tư vấn tại chỗ (2008 – 2020; tên khác: Hỏi ý kiến của tổ tư vấn trường quay, 2018 – 2020): Khán giả nào trong trường quay (kể cả người thân của người chơi) cho rằng mình biết câu trả lời có thể giơ tay để trợ giúp cho người chơi. 3 khán giả sẽ được chọn để người chơi hỏi ý kiến và đưa ra quyết định. Những người trợ giúp không nhất thiết đưa ra câu trả lời giống nhau. 600.000 đồng phần thưởng sẽ được chia đều cho những khán giả trả lời đúng (trước 20 tháng 5 năm 2008 là phần quà của nhà tài trợ P&G). Quyền trợ giúp này có thể được sử dụng từ câu hỏi số 6. Quyền trợ giúp này lần đầu tiên xuất hiện vào ngày 8 tháng 4 năm 2008.[4]
Hai quyền trợ giúp này đã chính thức được sửa chữa thay thế kể từ số phát sóng ngày 5 tháng 5 năm 2020 [ note 1 ], như một phần trong kế hoạch làm mới chương trình sau 15 năm lên sóng, nhằm mục đích tương thích với mọi thực trạng ( ví dụ : Ghi hình không người theo dõi vì tác động ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 ) .
Thang tiền thưởng[sửa|sửa mã nguồn]
Câu hỏi
4/1/2005 – 11/10/2005
18/10/2005 – 27/2/2007
6/3/2007 – 31/8/2010 và 5/7/2011 -12/6/2012
19/6/2012 – nay
15 (Mốc “TRIỆU PHÚ”)
50.000.000 đồng
100.000.000 đồng
120.000.000 đồng
150.000.000 đồng
14
30.000.000 đồng
65.000.000 đồng
80.000.000 đồng
85.000.000 đồng
13
20.000.000 đồng
40.000.000 đồng
50.000.000 đồng
60.000.000 đồng
12
14.000.000 đồng
25.000.000 đồng
35.000.000 đồng
40.000.000 đồng
11
10.000.000 đồng
15.000.000 đồng
25.000.000 đồng
30.000.000 đồng
10 (Mốc quan trọng thứ 2)
6.800.000 đồng
10.000.000 đồng
15.000.000 đồng
22.000.000 đồng
9
4.800.000 đồng
7.000.000 đồng
9.000.000 đồng
14.000.000 đồng
8
3.200.000 đồng
5.000.000 đồng
6.000.000 đồng
10.000.000 đồng
7
2.000.000 đồng
3.200.000 đồng
3.600.000 đồng
6.000.000 đồng
6
1.200.000 đồng
1.800.000 đồng
2.000.000 đồng
3.000.000 đồng
5 (Mốc quan trọng thứ nhất)
800.000 đồng
1.000.000 đồng
1.000.000 đồng
2.000.000 đồng
4
500.000 đồng
500.000 đồng
500.000 đồng
1.000.000 đồng
3
300.000 đồng
300.000 đồng
300.000 đồng
600.000 đồng
2
200.000 đồng
200.000 đồng
200.000 đồng
400.000 đồng
1
100.000 đồng
100.000 đồng
100.000 đồng
200.000 đồng
Phiên bản mới kể từ năm 2021 có sự đổi khác về thang tiền thưởng : Số tiền được viết vừa đủ và tính bằng đơn vị chức năng đồng ( giống như những phiên bản quốc tế ), thay vì được rút gọn bằng cách vô hiệu 3 chữ số 0 ở cuối và tính bằng nghìn đồng .
Đối tượng tham gia[sửa|sửa mã nguồn]
Người tham gia chương trình phải có độ tuổi từ đủ 23 tuổi trở lên, ngoại trừ một vài số phát sóng đặc biệt quan trọng tương quan đến người dưới 23 tuổi. Trước đây, người tham gia chương trình phải đủ 18 tuổi trở lên .
Ai là triệu phú – Ghế nóng
[sửa|sửa mã nguồn]
Ai là triệu phú – Ghế nóngLogo của
Từ ngày 7 tháng 9 năm 2010 đến 28 tháng 6 năm 2011, Ai là triệu phú lên sóng phiên bản mới có tên Ai là triệu phú – Ghế nóng. Đây là phiên bản Việt Nam của trò chơi truyền hình đến từ nước Úc Millionaire Hot Seat (format Ghế nóng của chương trình Who Wants to Be a Millionaire?). Luật chơi tuân theo phiên bản gốc của Úc (2009–2016).
Đã có 1 số ít người chơi giành giải cao ở phiên bản này như Lê Văn Tuân ( 80.000.000 đồng, 12 tháng 4 năm 2011 ), …Tuy nhiên, sau khi xem xét phản hồi của người theo dõi, chương trình đã quay lại phiên bản cũ kể từ ngày 5 tháng 7 năm 2011 .
Bộ nhận diện[sửa|sửa mã nguồn]
Từ ngày 20 tháng 5 năm 2008, Ai là triệu phú chuyển sang phiên bản mới với giao diện câu hỏi màu xanh hiện đại hơn so với giao diện màu đen trước đó. Giao diện này xuất hiện lần đầu tiên trong phiên bản Úc của chương trình (khi chưa nâng cấp lên phiên bản Ghế nóng). Đến số ngày 5 tháng 7 năm 2011, giao diện câu hỏi của Na Uy đã được sử dụng.
Từ ngày 25 tháng 6 năm 2013, khung câu hỏi bị hẹp đi so với khung hình do hệ thống hình ảnh của VTV3 chuyển sang định dạng 16:9 (trước đó vào năm 2010 và 2011, khi đang ở phiên bản Ghế nóng thì khung câu hỏi cũng bị hẹp lại, dù lúc đó VTV3 vẫn đang dùng định dạng 4:3). Sau đó, từ số ngày 30 tháng 9 năm 2014, Ai là triệu phú tiếp tục sử dụng giao diện màu xanh nhưng dễ nhìn, nổi bật và đẹp hơn so với trước đó, có đôi nét tương tự với giao diện câu hỏi của phiên bản Ba Lan năm 2017 và các quốc gia Nam Mỹ trước 2017. Đây cũng là phiên bản cuối cùng sử dụng giao diện màu xanh đậm.
Từ năm 2021, Ai là triệu phú có hàng loạt thay đổi về giao diện. 2021 là năm đầu tiên chương trình sử dụng giao diện được dựa trên bộ giao diện của nhà thiết kế đồ họa người Hà Lan Olga van den Brandt (được sử dụng lần đầu tại Hà Lan, tiếp đến lần lượt là các nước Croatia, Đan Mạch, Chile, Israel, Thổ Nhĩ Kỳ, Úc, Costa Rica, Uruguay, Sri Lanka, Ấn Độ, Ả Rập, Azerbaijan, Nam Phi và Ukraine) và một số yếu tố của phiên bản Vương quốc Anh (giao diện câu hỏi từ năm 2018 và đồng hồ của sự trợ giúp Gọi điện thoại cho người thân và Hỏi ý kiến những nhà thông thái, ảnh hưởng từ đồng hồ Big Bad Clock thời điểm 2010-2014).
Nhạc hiệu và âm thanh[sửa|sửa mã nguồn]
Bộ nhạc hiệu và nhạc nền (bao gồm nhạc nền câu hỏi, nhạc tính giờ, trả lời đúng,…) của chương trình do hai cha con nhạc sĩ người Anh Keith và Matthew Strachan và nhạc sĩ Ramon Covalo sáng tác, biên soạn và hoà âm phối khí. Không giống như các chương trình truyền hình trước kia, nhạc hiệu Ai là triệu phú được phát đi trong suốt chương trình để tạo thêm tính hồi hộp cho thí sinh khi tham gia chương trình. Từ ngày 20 tháng 5 năm 2008, cùng với giao diện mới màu xanh, một ít nhạc được thay mới và được áp dụng cho đến nay.
tin tức thêm[sửa|sửa mã nguồn]
Xuất hiện trong những chương trình, loại sản phẩm khác[sửa|sửa mã nguồn]
Ai là triệu phú đã từng xuất hiện trong nhiều chương trình của VTV, điển hình như:
- Chương trình Gala cười 2007: NSND Tự Long trả lời các câu hỏi do khán giả gửi về, với người dẫn chương trình là nghệ sĩ Đức Hải.
- Chương trình kỷ niệm sinh nhật VTV3 15 tuổi có NSƯT Xuân Bắc làm MC và NSND Tự Long làm người chơi.
- Chương trình Gặp nhau cuối năm 2015: Các táo Ngũ hành trả lời các câu hỏi của Thiên đình về vấn đề giao thông và kinh tế. Tên chương trình được đổi thành Ai là trợ lý.
- Chương trình Một ngày với VTV ngày 6 tháng 9 năm 2013 trên VTV1: Ca sĩ Phương Thanh được mô phỏng đã giành giải thưởng đặc biệt: “Một ngày trải nghiệm làm một biên tập viên của chương trình Ai là triệu phú“.[5]
- Chương trình Điều ước thứ 7 ngày 29 tháng 11 và 6 tháng 12 năm 2014 trên VTV3: Cụ bà Kim Lành đã giành giải thưởng là vé xem trận giao hữu giữa đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam và Malaysia.
- Chương trình 12 con giáp 2020: Nhà báo Phan Đăng vào hai vai (MC và người chơi), đối đáp với nhau và trả lời câu hỏi như MC và người chơi thật. MC sẽ đưa cho người chơi tấm thiệp in hình đám cưới chuột sau khi người chơi trả lời đúng câu 15. Tấm thiệp này sau đó được MC Lại Văn Sâm (người dẫn chương trình cũ của Ai là triệu phú) đưa đến cho “cụ ông” (nghệ sỹ Xuân Bắc) và “cụ bà” (nghệ sỹ Tự Long).
- Chương trình kỷ niệm sinh nhật VTV3 25 tuổi “Quảng trường những giấc mơ” có một tiểu phẩm mô phỏng gameshow này dưới tên Ai là tỷ phú, với MC Đinh Tiến Dũng làm MC và NSND Tự Long làm người chơi.[6]
Bên cạnh chương trình phát sóng trên truyền hình, người theo dõi còn hoàn toàn có thể tham gia chơi trải qua ứng dụng, ứng dụng xem và chơi trực tuyến không lấy phí của những đơn vị chức năng tư nhân khác qua nhiều nền tảng. Trước đây, VTV cũng từng phát hành một ứng dụng riêng lấy tên của chuơng trình, được cho phép người dùng thưởng thức cách chơi giống như trên truyền hình, nhưng đã không còn khả dụng từ năm năm nay .
Các phiên bản khác[sửa|sửa mã nguồn]
Trước khi Ai là triệu phú lên sóng, HTV đã phối hợp với Lasta Multimedia thực hiện sản xuất một chương trình tương tự với tên gọi Rồng vàng[7], phát sóng từ năm 2003 đến 2007. Đối tượng dự thi, cách chơi gần giống Ai là triệu phú. Người chơi trả lời đúng cả 15 câu hỏi sẽ nhận được giải thưởng 50.000.000 VNĐ.
Các vấn đề xung quanh chương trình[sửa|sửa mã nguồn]
Bị truy nã vẫn tham gia chương trình[sửa|sửa mã nguồn]
Trong khi xem số phát sóng ngày 31 tháng 7 năm 2007, trinh thám của cục C16 đã phát hiện người chơi Lê Thị Cơ ( đã giành được phần thưởng là 15.000.000 đồng ) rất giống người đang bị truy nã Lê Thị Hồng. Trưa ngày 15 tháng 12 năm 2008, Lê Thị Hồng đã bị bắt tại Thành phố Hồ Chí Minh sau gần 13 năm trốn truy nã. Toàn bộ số tiền kiếm được từ chương trình đã bị tịch thu. [ 8 ]
Câu hỏi nhạy cảm[sửa|sửa mã nguồn]
Trong số kỉ niệm 10 năm phát sóng chương trình vào ngày 30 tháng 12 năm 2014, chương trình đã đưa ra câu hỏi là: “Trong một câu hát thì: “Ba thương con vì con giống mẹ. Mẹ thương con vì con giống…” ai?” với các phương án trả lời là A. Ông hàng xóm, B. Chú cạnh nhà, C. Ba, D. Bác đầu ngõ. Sau khi phát sóng chương trình đã vướng phải chỉ trích từ cư dân mạng vì câu hỏi mang phần nhạy cảm này.[9]
Câu hỏi sai[sửa|sửa mã nguồn]
Trong số phát sóng ngày 24 tháng 12 năm 2019 bị hội đồng mạng chỉ trích vì đặt câu hỏi sai cho người chơi. Cụ thể, người chơi Cee Jay được hỏi câu hỏi số 6 là : ” Câu lạc bộ bóng đá nào của nước Anh có hình tượng là chú gà chọi ? ” và những đáp án : Everton, Leicester City, Leeds United và Tottenham Hotspur. Khi nghe câu hỏi, người chơi hoảng sợ và hỏi : ” Gà chọi có phải là gà trống không ? ” thì được MC Phan Đăng gợi ý : ” Gà chọi là loại gà người ta mang ra cho hai con chọi nhau, đấu nhau xem con nào thắng con nào “. Lúc này, người chơi hoang mang và cho biết đã ở Anh và xem bóng đá rất nhiều. Anh vô hiệu từng đáp án nhưng ở đầu cuối cũng không đưa ra câu vấn đáp và lại xin quyền hỏi người theo dõi và được 75 % người theo dõi trợ giúp chọn đáp án D .Sau khi chương trình được phát sóng đã nhận rất nhiều phản ứng xấu đi về cách đưa ra thắc mắc của chương trình đã khiến người chơi mất oan một quyền trợ giúp. Bởi theo họ, thiêng vật của Tottenham Hotspur là một chú gà trống chứ không phải gà chọi như cách chương trình đưa ra. [ 10 ]
Không chỉ riêng trường hợp này, trong suốt 16 năm phát sóng chương trình, có nhiều trường hợp câu hỏi, đáp án chương trình đưa ra sai làm người chơi thiệt thòi, sau đó chương trình mời người chơi quay trở lại thi tiếp để xác minh lại, như một trường hợp năm 2005.[cần dẫn nguồn]
- 4/1/2005 – 27/12/2016 và 31/1/2017: 20:00 tối thứ 3
- 3/1/2017 – 24/1/2017 và 7/2/2017 – nay: 20:30 thứ ba
- 10:00 sáng thứ tư (2005 – 2011, 2019 – 5/2020)
- 04:30 sáng thứ tư (2011 – 2014)
- 16:00 chiều thứ tư (2011 – 2014)
- 09:20 hoặc 09:30 sáng thứ tư (2016 – 2019)
- 09:45 hoặc 09:50 sáng thứ tư (6/2020 – nay)
Ngoài ra, chương trình còn được phát lại trên kênh VTV4 ( trước 2013 ) và những Đài PT-TH Cà Mau, Tây Ninh, Vĩnh Long, Tiền Giang, Trung tâm THVN tại Cần Thơ …
Tạm ngừng phát sóng[sửa|sửa mã nguồn]
Ai là triệu phú đã có một số lần phải tạm ngừng hoặc thay đổi việc ghi hình và phát sóng theo kế hoạch do trùng với các sự kiện đặc biệt. Các chương trình bị hoãn đã được phát sóng trở lại vào 1 tuần sau đó. Cụ thể:
Tạm ngừng ghi hình, phát sóng[sửa|sửa mã nguồn]
Thay đổi việc ghi hình, phát sóng
[sửa|sửa mã nguồn]
- Lùi thời điểm ghi hình các số phát sóng từ 6 tháng 11–11 tháng 12 năm 2018 sang hai ngày 23 và 24 tháng 10 cùng năm, do trùng với lễ quốc tang Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Nguyên Tổng bí thư kiêm chủ tịch HĐBT Đỗ Mười.
- Lùi thời điểm ghi hình các số từ ngày 10 tháng 3–28 tháng 4 năm 2020 sang ba ngày 24, 25 và 26 tháng 2 cùng năm để phòng chống dịch COVID-19.
Nhà hỗ trợ vốn[sửa|sửa mã nguồn]
- 4/1/2005 – 26/5/2009: P&G
- 18/1/2011 – 19/2/2013 và 21/5/2013 – 10/6/2014: BIDV
- 2/6/2009 – 11/1/2011 và 26/ 2/2013 – 14/5/2013 và 17/6/2014 – nay: Không có nhà tài trợ
- ^ Luật chơi này đã được trải qua vào ngày 14 tháng 6, 2020 và có hiệu lực thực thi hiện hành từ số phát sóng ngày 23 tháng 6, 2020 .