Tiền đạo (tiếng Anh: Attack, Striker hoặc Forward) là tên gọi chung cho một vai trò trong bóng đá. Trong Tiền đạo có 4 vị trí khác nhau là Tiền đạo trung tâm, Tiền đạo thường, Tiền đạo thứ hai, Tiền đạo cánh. Những người chơi ở các vị trí này thường đứng gần khung thành của đối phương nhất, và do đó chủ yếu chịu trách nhiệm ghi bàn cho đội bóng của mình. Các vị trí này thường dâng cao và thường ghi nhiều bàn thắng hơn các vị trí khác. Đây là một trong những vị trí đòi hỏi nhiều khó khăn, và nó thường gắn liền với nhiều chấn thương cho các cầu thủ nhất do hay bị các hậu vệ đội bạn truy cản.
Đội hình văn minh thường gồm có một đến ba tiền đạo, hai là phổ cập nhất. Huấn luyện viên thường cho một tiền đạo chơi ở trên vị trí cao nhất trong đội hình, không cần lui về phần sân nhà và nghĩa vụ và trách nhiệm hầu hết là ghi bàn ( tiền đạo cắm ), và một cầu thủ khác lui về sâu hơn một chút ít và tương hỗ trong việc đưa ra những đường chuyền dọn cỗ cũng như dứt điểm khi thiết yếu ( hộ công ) .
Tiền đạo TT[sửa|sửa mã nguồn]
Một tiền đạo trung tâm (áo số 8 – Ibrahimović ) chuẩn bị tạo cơ hội cho đồng đội là một hộ công đang băng lên, Balotelli
Bạn đang đọc: Tiền đạo (bóng đá) – Wikipedia tiếng Việt
Vị trí của tiền đạo TT ( chấm đỏ ) trong đội hình 4-5-1
Tiền đạo trung tâm (viết tắt là CF – Centre-Forward) hay còn được gọi là Trung phong, là một vị trí thường được giao cho một cầu thủ cao lớn, được biết đến như một người ghi bàn hàng đầu cho đội bóng, những người được sử dụng để giành chiến thắng trong những pha tranh chấp nhằm đón những đường chuyền dài hoặc nhận bóng trong chân và “phát động” bóng lên cho đồng đội phía trước, để giúp đồng đội bằng cách cung cấp một số đường chuyền vào trong (đưa bóng vào khu vực 16m50), hoặc tự mình ghi bàn; các biến thể sau này thường đòi hỏi phải có tốc độ nhanh hơn. Một tiền đạo trung tâm thường phải có sức mạnh cùng chiều cao, để giành chiến thắng trong các pha đánh đầu và tranh chấp tay đôi với hậu vệ. Các HLV thường chỉ sử dụng một tiền đạo trung tâm đứng ở tuyến trên để đón bóng và lúc đó họ được gọi là tiền đạo trung tâm cắm (ST) nhưng thường được gọi tắt là Tiền đạo cắm, họ thường không di chuyển nhiều mà chỉ đứng chờ bóng và kiếm bàn thắng cho đội nhà. Tiền đạo cắm thường xuất hiện trong các đội hình chỉ sử dụng một tiền đạo trung tâm: 4-2-3-1, 4-5-1… hay các đội hình chơi với ba tiền đạo trong đó có một tiền đạo trung tâm đứng ở giữa (gọi là tiền đạo giữa) như 4-3-3, 3-4-3…
Tiền đạo TT được lấy từ sự hình thành sớm của đội hình bóng đá trong đó có tới năm tiền đạo : hai tiền đạo bên ngoài, hai tiền đạo bên trong, và một tiền đạo TT ở giữa. Khi ra mắt số áo trong trận chung kết FA Cup 1933, một trong hai tiền đạo TT ngày hôm đó phải mặc áo số 9 và số sau đó sẽ là số từ 1-11 trừ số 9 ra ( chỉ có một ngày hôm đó chính do một đội đã được đánh số 1-11 trong khi những đội khác đã được đánh số 12-22 ). Thời kỳ văn minh có những đội hình khác nhau và số áo của cầu thủ đã không còn là số lượng từ 1-11, nhưng một số ít vị trí vẫn còn giữ lại số lượng khởi đầu của họ và một tiền đạo TT truyền thống lịch sử thường mặc áo số 9 hay cũng có khi là số 8 .
Tiền đạo thường[sửa|sửa mã nguồn]
Vị trí của Tiền đạo ( chấm đỏ ) trong đội hình 4-4-2
Tiền đạo thường là một vị trí có nguồn gốc từ tiền đạo trung tâm. Nhưng vị trí tiền đạo thường trên hàng tiền đạo thường có 2 cầu thủ chứ không phải là 1 cầu thủ như tiền đạo trung tâm. Tiền đạo thường còn khác tiền đạo trung tâm ở chỗ họ di chuyển nhiều, thoải mái và linh hoạt hơn tiền đạo trung tâm, tiền đạo có thể lui về phần sân nhà để kiếm bóng khi cần. Nhiều tiền đạo nổi tiếng trên thế giới với khả năng phá vỡ hệ thống phòng thủ bằng cách bứt phá tốc độ và sử dụng kĩ thuật cá nhân để vượt qua hậu vệ đối phương. Họ là những người chơi nhanh nhẹn với khả năng kiểm soát bóng khá và khả năng lừa bóng tốt. Một tiền đạo xuất sắc nên có khả năng sút thật tự tin với cả hai chân, có lực sút mạnh và độ chính xác cao, và sở hữu khả năng cầm bóng dưới áp lực của hậu vệ đối phương trong những tình huống chỉ có một mình, tất nhiên là cần thêm một chút sứt mạnh để tì đè khi cần thiết. Trong bóng đá hiện đại, các HLV thường sử dụng hai hoặc ba tiền đạo thường khi cần tấn công.
Tiền đạo thứ hai[sửa|sửa mã nguồn]
HOLE) có phần giống với…
Vị trí Tiền đạo thứ hai (chấm đỏ được ghi chữ) có phần giống với…
Offensive Midfielder)… vị trí tiền vệ tiến công ( chấm vàng có viết chữ
Tiền đạo thứ hai (viết tắt là SS – Second Striker) có một lịch sử lâu dài trong bóng đá, nhưng thuật ngữ để mô tả nó đã thay đổi qua nhiều năm. Ban đầu những cầu thủ như vậy được gọi là Tiền đạo trong, hay Tiền đạo nằm-sâu. Gần đây, hai biến thể của kiểu cũ đã được phát triển với các tên gọi như: Thứ hai, Hỗ trợ tiền đạo nhưng hay được gọi nhất với hai cái tên là Tiền đạo lùi và Hộ công và họ thường mang áo số 10. Những gì người ta có thể dễ dàng nhận thấy từ vị trí này: đó không phải là vị trí tiền vệ thông thường mà cũng không phải chỉ để ghi bàn như một tiền đạo, số 10, hoặc người tạo lối chơi, là một vị trí tiên tiến và trái ngược với một Tiền vệ kiến thiết-tuyến dưới đơn thuần. Tiền đạo thứ hai thường chuyền bóng cho tiền đạo trung tâm hoặc tự mình ghi bàn.
Người ta hay nhầm lẫn vị trí tiền đạo thứ hai với tiền vệ tấn công, vì vị trí của cả hai tương đối giống nhau, nhưng qua nhiều năm bàn luận cuối cùng hộ công đã được tính cho vị trí tiền đạo. Cũng giống như tên gọi, tiền đạo lùi thường chơi lùi hơn một chút so với tiền đạo trung tâm và các số 10 hay còn được gọi là Trequartista (ở Ý) có những đặc điểm của cả hai vị trí này, chuyền tốt và dứt điểm tốt. Trong thực tế, có một thuật ngữ, “chín-và-một nửa” (Tiền đạo trung tâm thì số 9 và Hộ công là một nửa của số 9) đã được đưa ra để miêu tả về vị trí hộ công. Có thể hình dung được, số 10 có thể được xem như là một tiền đạo thứ hai với điều kiện là anh cũng là một tay săn bàn sung mãn, hộ công di chuyển thoải mái và linh hoạt hơn tiền đạo trung tâm, có điều ở hộ công thì vai trò chuyền quan trọng hơn dứt điểm và hộ công phải tạo được những cơ hội ghi bàn thật dễ dàng cho các tiền đạo trung tâm hoặc tiền đạo thường. Điều này thực sự đã được các trequartista như Raúl González hoặc Roberto Baggio hay Alessandro Del Piero thể hiện, họ thi đấu rất thoải mái, di chuyển tự do ngay dưới một tiền đạo phía trên và thường xuyên tạo các đường chuyền dọn cỗ cho đồng đội cũng như tự mình ghi bàn khi cần[1].
Tiền đạo cánh[sửa|sửa mã nguồn]
Winger) trong đội hình 4-3-3Vị trí của Tiền đạo cánh ( hai chấm đỏ ở trái và phải được ghi chữ ) trong đội hình 4-3-3
Tiền đạo cánh (Winger – WF/LW/RW) là một cầu thủ tấn công, người thường đứng ở một vị trí rộng gần đường biên. Họ có thể được phân loại là tiền đạo, nguồn gốc của họ là từ vị trí tiền đạo bên ngoài, và tiếp tục được gọi như vậy trong hầu hết các vùng trên thế giới, đặc biệt là trong tiếng Latinh, các nền văn hóa bóng đá Hà Lan, và trong thế giới của Ăng-lô-Xắc-xông. Tiền đạo cánh thường xuất hiện trong những đội tấn công mạnh như Barcelona hay Chelsea, lấy tấn công làm phòng ngự, họ sử dụng các đội hình chơi với ba tiền đạo như 4-3-3, 3-4-3…là chính.
Nhiệm vụ của cầu thủ chạy cánh về cơ bản là để đánh bại hậu vệ cánh đối lập, họ thường cầm bóng, rê dắt rồi qua người, chạy cắt-lưng đối phương hoặc chọn địa điểm thuận lợi và tạt bóng vào trong cho các tiền đạo dứt điểm từ cự ly gần. Vị trí này thường được giao cho một số cầu thủ nhanh nhất trong đội và thường có kỹ năng lừa bóng tốt. Ở Hà Lan, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha, nhiệm vụ phòng thủ của cầu thủ chạy cánh chỉ đơn thuần là giành bóng từ chân hậu vệ đối phương khi họ có bóng. Nếu không, một cầu thủ chạy cánh sẽ chơi gần hơn với vị trí tiền vệ để giúp họ tranh chấp, đội của anh ấy sẽ giành lại bóng.
Xem thêm: Áo đội tuyển Ý (RẺ
Tập tin:Cristiano ronaldo dribbling. jpg.png Một tiền đạo cánh đang sử dụng kĩ thuật và vận tốc để cải tiến vượt bậc từ ngoài cánh vào vòng cấm ( Cristiano Ronaldo – áo trắng đang dẫn bóng )Tại Anh phong thái chơi bóng khác phong thái của bóng đá phía Bắc Châu Âu, một tiền đạo cánh không những làm những việc trên mà còn phải lui về gần hậu vệ cánh của đội bóng mình để tương hỗ phòng ngự khi đối phương tiến công vào hai cánh, một nghĩa vụ và trách nhiệm rất lớn cho những cầu thủ chơi tiến công theo dạng kĩ thuật, và đặc biệt quan trọng là những người như Cristiano Ronaldo ( Tiền đạo cánh / tiền vệ cánh ) hay Lionel Messi ( Tiền đạo cánh / tiền đạo thứ hai ), những người thiếu những kĩ năng phòng ngự. Khi những cầu thủ chạy cánh già đi và mất vận tốc tự nhiên của mình, họ thường được sắp xếp lại như số 10 giữa hàng tiền vệ và sau những tiền đạo, nơi trấn áp bóng bẩm sinh và cải tổ những đường bóng cho đội nhà khi họ tiến công trong khoảng trống hẹp. Một ví dụ là CLB Inter Milan sử dụng cựu cầu thủ chạy cánh Luís Figo để làm một tiền vệ tiến công đứng sau một hoặc hai tiền đạo khác [ 2 ] .Trong những năm gần đây đã có một khuynh hướng chơi ‘ không chính thống ‘ là Chạy cánh – rộng, nhiều cầu thủ không chỉ đứng ở trên hàng tiền đạo mà lại đứng rất tự nhiên tại nhiều vị trí ở cả hàng tiền vệ nằm tại hai bên của sân, để cho phép làm nhiều việc hơn, ngoài những họ còn có nhiều hơn những đất diễn để phô trương những kĩ thuật cá thể điêu luyện hay nâng tầm vào trong một cách tự do hơn .